Uzależnienie w rodzinie - jak pomóc osobie uzależnionej.
- Redakcja uzaleznie-nie.pl
- 28 wrz 2018
- 4 minut(y) czytania
Zaktualizowano: 6 paź 2018

Setki tysięcy rodzin w Polsce boryka się z uzależnieniem co najmniej jednego z jej członków. W Polsce problem nałogu w rodzinie najczęściej dotyczy alkoholu i narkotyków (przypis 1). Wg danych Polskiej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych liczba osób uzależnionych tylko od alkoholu to ok. 600-800 tysięcy osób, a liczba ta dotyczy jedynie osób, które zgłosiły się na leczenie i mają postawioną diagnozę (nadmiernie i szkodliwie alkohol w Polsce pije ponad 3 mln osób - przypis 2).

Życie z osobą uzależnioną to dla pozostałych członków rodziny bardzo duże wyzwanie. Dlatego ważne jest, by w takiej sytuacji szukać specjalistycznej wiedzy, która sprawi, że udzielana przez Ciebie pomoc będzie skuteczna. Pomoże też poradzić sobie z emocjami pozostałym członkom rodziny.
Często trudno nam przyznać się do tego, że ktoś kogo kochamy ma poważny problem. Dlatego bagatelizujemy niepokojące sygnały, zaprzeczamy, że coś złego dzieje się tuż obok nas, a na końcu… doświadczamy szoku, gdy podejrzenia się potwierdzają. Pamiętaj jednak, że unikanie tematu/zaprzeczanie pojawieniu się nałogu w rodzinie, nie są skuteczną metodą, która pomoże rozwiązać problem. Najczęściej prowadzi to jedynie do dostosowania życia rodziny do potrzeb osoby uzależnionej. Możesz nieświadomie zacząć stopniowo przejmować na siebie wszystkie obowiązki: domowe/rodzicielskie np. prace domowe, dbanie o finanse, sprawy logistyczne, itp. Zaczynasz mieć co raz mniejsze wymagania. W ten sposób jedynie stwarzasz komfortowe warunki do rozwoju uzależnienia.
Zapoznaj się z 10 wskazówkami, które pomogą Ci stawić czoła problemowi nałogu w rodzinie (przypis 3):
Nie szukaj winnych. Przerzucanie się winą między członkami rodziny nie pomoże bliskiej Ci osobie w walce z uzależnieniem. Okazuj miłość i wsparcie, ale przestań regularnie przychodzić „z pomocą”, ponieważ w ten sposób jedynie pomagasz uniknąć naturalnych konsekwencji jej zachowania. Wzięcie odpowiedzialności za czyny, cierpienia związane z nałogiem jest ważnym krokiem na drodze wyjścia z uzależnienia.
Zorganizuj interwencję wobec osoby uzależnionej (przypis 4) – może ona stanowić bardzo ważny impuls do podjęcia walki z nałogiem. Zorganizowanie interwencji jest alternatywą do czekania na „osiągnięcie dna”, co często stanowi realne zagrożenie dla życia osoby, której dotyczy problem. Zapoznaj się z programami leczenia uruchomionymi w Twojej okolicy i zacznij namawiać osobę uzależnioną do leczenia.
Gdy bliska Ci osoba zdecyduje się na leczenie, nie wróci z odwyku „cudem ozdrowiała” – walka z uzależnieniem będzie walką toczoną każdego dnia przez najbliższe lata, a rodzina będzie odgrywać ważną rolę w osiągnięciu sukcesu na tym polu. Przygotuj się na to, że jako rodzina będziecie prawdopodobnie zmuszeni do stawienia czoła takim problemom jak: wychodzenie z długów lub trudności finansowych; zaplanowanie powrotu do szkoły lub do pracy; problemy zdrowotne; odbudowywanie wzajemnego zaufania i inne.
Zadbaj o to, by Wasz dom był wolny od wszelkich środków psychoaktywnych. Zdrowe i trzeźwe środowisko domowe zmniejsza ryzyko pokusy, a także wysyła silny komunikat: wszyscy jesteśmy z Tobą, rozumiemy Cię, wspieramy Cię w Twojej walce.
Pogódź się z własnymi ograniczeniami – nie jesteś w stanie kontrolować picia czy zażywania narkotyków przez osobę bliską. Nie musisz grozić, przyjmować lub wymuszać obietnic – wprost przeciwnie: odrzucaj je i nie opieraj na nich żadnych swoich planów.
Przestań narzekać, oburzać się, wygłaszać kazania, szantażować uzależnionego członka rodziny. Zacznij wprost mówić o jego niewłaściwym postępowaniu, traktując go jak osobę dorosłą, nie dziecko.
Rozmawiaj z dziećmi o tym co się dzieje w domu. Nie próbuj ukrywać problemu, bo to jedynie pogarsza sprawę. Niech dzieci wiedzą, że mogą o wszystko Cię zapytać. Zadbaj o to, by problemy dotyczące uzależnienia nie przysłoniły potrzeb najmłodszych członków rodziny – oni też potrzebują wsparcia i uwagi. Mów do dzieci prostymi słowami, że to co się dzieje w domu, to nie jest ich wina.
Przestań organizować swoje życie wokół nałogu osoby bliskiej. Skieruj uwagę na siebie i postaraj się wracać do wzorów normalnego zdrowego życia.
Przede wszystkim zadbaj o siebie – znajdź czas na swoje sprawy nie związane z walką z nałogiem w rodzinie: zapisz się na siłownię, ćwiczenia grupowe, medytuj, umów się ze znajomymi lub po prostu od czasu do czasu zrób coś, co sprawi Ci przyjemność. Zadbanie o swoje potrzeby pomoże Ci złapać zdrowy dystans i zredukować poziom stresu.
Nie wstydź się szukać pomocy. Zacznij otwarcie mówić, również do osoby uzależnionej, że potrzebujesz pomocy w związku z pojawieniem się nałogu w rodzinie. Doświadczenie to jest bardzo wyczerpujące psychicznie, często prowadzi do współuzależnienia. Ty również potrzebujesz wsparcia i pomocy, dlatego nie wahaj się poszukać pomocy dla osób współuzależnionych. Na terenie Polski funkcjonuje wiele grup wsparcia dla osób współuzależnionych (np. grupy terapeutyczne działające przy lokalnych Centrach Odwykowych/Poradniach Leczenia Uzależnień, samopomocowe grupy wsparcia Al-Anon). Możesz także rozpocząć terapię indywidualną dla osób współuzależnionych (stacjonarną lub online).
Zapewne zastanawiasz się, dlaczego na tej liście znalazły się punkty 5-10, a zawarte w nich wskazówki nie dotyczą osoby uzależnione, lecz Ciebie. Otóż pamiętaj, że nie będziesz w stanie skutecznie walczyć z nałogiem w rodzinie, jeśli nie wyjdziesz ze spirali uzależnienia, w którą wszystkich bliskich wciąga osoba mająca ten problem.
Korzystając ze specjalistycznej pomocy zyskasz siłę i skuteczność działania.
Przypisy:
1. Europejski Raport Narkotykowy z 2015
2. Krzysztof Brzózka dla PAP w: PARPA: Polska w czołówce Europy pod względem spożycia alkoholu, 22.09.20173. American Psychiatric Association, Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fourth Edition: the Association, 1994. za: Czasopismo: Alkohol I Nauka, Numer 4, 1999.
3. Materiały Instytutu Psychologii Zdrowia PTP
4. http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/50-artykuly/921-interwencja-wobec-osoby-uzaleznionej.html
Autor:
Elwira Chruściel psycholog, terapeuta
Członkini Polskiego Towarzystwa Psychologicznego (PTP) oraz Stowarzyszenia Mediatorów Polskich (SMP).
Specjalizuje się w terapii online (przy użyciu komunikatorów typu: Skype, Messenger, WhatsApp).
Zobacz moją wizytówkę portalu znanylekarz.pl
Comentarios